Παρασκευή 4 Ιουλίου 2014

Όταν πουλάνε το νερό: Μία ιστορία από το Βερολίνο για τη Θεσσαλονίκη

Της Κατερίνας Μπακιρτζή
Σε κάθε περίπτωση το δημοψήφισμα που έγινε για το νερό στην Θεσσαλονίκη αποτέλεσε μια πρωτόγνωρη διαδικασία για τα ελληνικά δεδομένα. Πάνω από 218.000 Θεσσαλονικείς συμμετείχαν σε μια διαδικασία άσκηση για τη δημοκρατία ενώ πάνω από 2.000 εθελοντές συμμετείχαν στη διοργάνωση, στη διαδικασία της ψηφοφορίας και τη καταμέτρηση. Ταυτόχρονα πολύτιμη ήταν και η συμβολή της διεθνούς εμπειρίας με την αποστολή δεκάδων παρατηρητών από την Ευρώπη. Το αποτέλεσμα αδιαμφισβήτητο. Πάνω από το 98% των πολιτών διατράνωσαν την αντίθεση τους στη παράδοση του νερού στους ιδιώτες.
Σήμερα το μέτωπο ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, που απέκτησε νέα πνοή με τη δημιουργία του Συντονιστικού πολιτών και φορέων «SOSτε το νερό», μόλις δύο χρόνια πριν μετά από πρωτοβουλία του Σωματείου Εργαζομένων, βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Η πλατιά συμμαχία πολιτών και Δήμων που δημιουργήθηκε με αιχμή το δημοψήφισμα φαίνεται να «σπάει» όταν προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα «μετά το δημοψήφισμα τι;».
Ήδη οι διαφορετικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση του νερού, ταυτόχρονα με τη πρόθεση Δήμων του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης να εμπλακούν στο παιχνίδι της απόκτησης των μετοχών της ΕΥΑΘ δημιουργεί ισχυρούς τριγμούς. Ειδικά μετά και τις τελευταίες εξελίξεις (με την απόφαση του ΣτΕ για την ΕΥΔΑΠ) εμφανής είναι η διάθεση της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ να βρεθεί εναλλακτικός τρόπος να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση, όπως η πώληση ενός μειοψηφικού πακέτου μετοχών σε ιδιώτη επενδυτή με την ταυτόχρονη απευθείας ανάθεση του μάνατζμεντ της εταιρείας.
Είναι γνωστό πως κάποιοι Δήμοι δεν απορρίπτουν το σχέδιο της ιδιωτικοποίησης καθώς αναζητούν τρόπους να αποκτήσουν μετοχές της ΕΥΑΘ Α.Ε.. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αδυναμία των σημερινών διοικήσεων τους να το διαχειριστούν, άποψη που έχει ως κύριο εκφραστή της τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, προκαλεί εύλογα ερωτήματα. Μάλιστα ο Γιάννης Μπουτάρης επανειλημμένα έχει εκφράσει την άποψη πως το μάνατζμεντ της ΕΥΑΘ πρέπει να δοθεί σε «ιδιωτικά χέρια» και να λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως ακόμη και με δημοτική ιδιοκτησία η πρόθεση είναι η παραχώρηση της διαχείρισης σε ιδιωτικές εταιρείες που φυσικά και θα ταυτίζονται με τους «βαρόνους του νερού» που διεκδικούν σήμερα την ΕΥΑΘ. Πρόκειται για μία πολιτική που θυμίζει το «Θατσερικό» μοντέλο όταν δημόσιες επιχειρήσεις, περνούσαν στην ιδιοκτησία των Δήμων οι οποίοι παρέδιδαν τη διαχείριση σε ιδιωτικές εταιρείες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτυχίας του μοντέλου ο βρετανικός «ΟΑΕΔ» , τον οποίο αναγκάστηκε ο «σοσιαλιστής» Γκόρντον Μπράουν να επαναφέρει στο δημόσιο. Ταυτόχρονα βέβαια ας μη ξεχνάμε πως ήδη η λειτουργία του διυλιστηρίου του Αλιάκμονα από το οποίο υδροδοτείται η Θεσσαλονίκη καθώς και ο σταθμός επεξεργασίας λυμάτων στη Σίνδο βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών και συγκεκριμένα του Άκτορα, συμφερόντων του επιχειρηματία Μπόμπολα.